Nhược thị là gì? Nguyên nhân và cách điều trị

Nhược thị hay còn gọi là mắt lười đang được rất nhiều người quan tâm. Bài viết này Patrick Eyewear sẽ giúp bạn tìm hiểu sâu hơn về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị nhược thị hiệu quả. Cùng tìm hiểu nhé!

Nhược thị là gì?

Theo kiến thức nhãn khoa, khi chức năng của một bên mắt bị suy giảm, có nghĩa là não bộ không dùng đến bên mắt đó nữa. Đây được gọi là nhược thị hay còn gọi là mắt lười.

Nếu không được phát hiện và điều trị sớm bệnh có thể tiến triển nặng, làm suy giảm thị lực nghiêm trọng và nhiều biến chứng nguy hiểm khác.

Nhược thị được chia làm hai loại là nhược thị thực thể và nhược thị chức năng. Nhược thị chức năng có thể cải thiện thị lực của mắt sau khi điều trị và có khả năng phục hồi.

Ngược lại, nhược thị thực thể thì lại không có khả năng phục hồi một cách hoàn toàn, mắt không thể phục hồi về trạng thái ban đầu.

Nhược thị nếu không được điều trị sớm và đúng cách có thể gây ảnh hưởng đến thị lực và thậm chí là gây mất thị lực vĩnh viễn.

Nhược thị có nguy hiểm không?

Như chúng ta đã biết, nhược thị có hai dạng điển hình là nhược thị thực thể và nhược thị chức năng. Nhược thị thực thể không thể phục hồi thị lực hoàn toàn. Tuy nhiên, nhược thị chức năng có thể phục hồi chức năng thị lực sau điều trị. 

Vậy nhược thị có nguy hiểm không, có điều trị được không? Thật ra tùy theo giai đoạn nhược thị, mức độ nặng nhẹ khác nhau mà chúng ta có thể đánh giá được mức độ nguy hiểm của bệnh lý, cũng như khả năng hồi phục sau điều trị như thế nào. Cụ thể, nhược thị được chia làm các mức độ như sau:

• Nhược thị nhẹ: Tầm nhìn dao động khoảng 20/40 - 20/30 được đánh giá là nhược thị mức độ nhẹ. Người bệnh có thể nhìn thấy được các dòng chữ thứ 5 & 6 trong các bảng đo thị lực.
• Nhược thị trung bình: Tầm nhìn dao động khoảng 20/200 - 20/50. Người bệnh có thể nhìn thấy rõ 4 dòng chữ đầu tiên trên bảng đo thị lực.
• Nhược thị nặng: Tầm nhìn dưới 20/200, còn được gọi nhược thị 1 10 được đánh giá là nhược thị mức độ nặng. Người bệnh có tầm nhìn kém và khó khăn khi nhìn các dòng chữ trên bảng đo thị lực.

Nhược thị là bệnh lý về mắt thường gặp, nó không chỉ làm ảnh hưởng đến công việc, hoạt động sinh hoạt hàng ngày, tính thẩm mỹ và có thể gây ra nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng khác. 

Khi một hoặc hai mắt không bình thường, lâu dần thị lực bị suy giảm và dần mất đi hoàn toàn. Một bên mắt bị nhược thị, thì bên mắt còn lại sẽ gánh vác nhiệm vụ của bên mắt nhược thị đó, mất đi khả năng dự phòng khi mắt này mắc bệnh lý khác hay gặp chấn thương. 

Nhược thị không phải là bệnh lý quá nguy hiểm, tuy nhiên cần được điều trị sớm thì nếu để lâu thì khả năng điều trị sẽ giảm, thậm chí là làm suy giảm thị lực nghiêm trọng thậm chí gây mất thị lực.

Triệu chứng của nhược thị 

• Mắt mờ: Một bên mắt bị mờ hơn bên mắt còn lại, lâu dần sẽ gây ra các triệu chứng như nhức đầu, chụp hay ném đồ vật một cách khó khăn. 
• Mắt bị mỏi: Mắt hoạt động với cường độ cao và liên tục, không được nghỉ ngơi dễ dẫn đến tình trạng mỏi mắt, và mắt phải chớp mắt thường xuyên hơn hay phải dụi mắt nhiều. Lâu dần có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho mắt.
• Lác mắt: Một trong hai bên mắt phải điều tiết nhiều hơn, lâu dần não bộ sẽ bỏ qua hình ảnh ở mắt bị lác nặng dẫn đến tình trạng bị nhược thị.
• Sụp mí mắt: Mí mắt sụp xuống làm cản trở đến tầm nhìn, tuy không gây ra mù lòa, nhưng sụp mí mắt có thể làm giảm thị lực và là triệu chứng thường gặp của nhược thị.
• Nheo mắt: Đây là một trong các triệu chứng báo hiệu thị lực có vấn đề, mắt đang phải có gắng điều tiết để nhiều hơn để có thể quan sát rõ hơn. Đây cũng là một trong những triệu chứng thường gặp của tật nhược thị.  
• Nghiêng cổ hoặc khi nhìn: Nghiêng đầu hay cổ khi nhìn vật thể, nguyên nhân là một bên mắt có thị lực kém hơn so với bên còn lại. Do sử dụng một bên mắt nhiều hơn, một bên mắt phải tăng cường hoạt động liên tục dẫn đến tình trạng nhược thị. Vậy có thể nói nghiêng cổ hoặc khi nhìn là một trong những triệu chứng của tật loạn thị. 

Nguyên nhân gây nhược thị 

Nhược thị có thể xuất hiện do các nguyên nhân sau:

• Lác mắt: Một mắt nhìn thẳng, mắt còn lại có thể di chuyển ra ngoài, lên trên, vào trong hay là xuống dưới. Để tránh cho mắt nhìn đôi, não bộ sẽ bỏ qua hình ảnh này, lâu dần nó sẽ gây ra cản trở thị giác và hạn chế tầm nhìn, lâu dần sẽ làm tăng nguy cơ nhược thị.
• Tật khúc xạ: Tật khúc xạ ở hai mắt khác nhau. Một bên mắt bị tật khúc xạ nặng và một bên nhẹ hơn sẽ làm cho thị giác không được bình thường. Cũng là một trong những nguyên nhân gây nhược thị.
• Bệnh lý khác: Một số bệnh làm đục phần trong suốt của đôi mắt như: giác mạc, dịch kính, thủy tinh thể hay sụp mí mắt. Những bệnh lý này làm ảnh hưởng đến sự phát triển của thị giác khi còn nhỏ. Và cũng là một trong những nguyên nhân có thể dẫn đến nhược thị.

Cách chẩn đoán nhược thị

Các bước kiểm tra để chẩn đoán nhược thị.

• Tiến hành đo thị lực.
• Kiểm tra tình trạng khúc xạ.
• Đánh giá thị lực hai mắt, khả năng hoạt động hai mắt.
• Khám tổng quát cho hai mắt.

Khám mắt 6 tháng một lần lá cách bảo vệ mắt tối ưu, để có thể phát hiện sớm các vấn đề hay bệnh lý ở mắt từ đó đưa ra  biện pháp điều sớm và hiệu quả.

Điều trị nhược thị như thế nào?

Sử dụng mắt yếu hơn để quan sát các vật thể là cách tăng cường sự liên kết giữa hai mắt và não bộ hiệu quả. Cụ thể:

• Che mắt: Các bác sĩ sẽ cho bệnh nhân đeo miếng che mắt cho bên mắt khỏe hơn. Từ đó buộc não bộ sử dụng bên mắt yếu hơn, từ đó tăng cường sự liên kết và chức năng của bên mắt yếu hơn.
• Đeo kính: Đeo kính có tác dụng điều chỉnh tật khúc xạ dẫn đến nhược thị. Thị lực cải thiện thì hai mắt sẽ được điều tiết điều hơn. Cần kết hợp việc đeo kính và các cách điều trị nhược thị khác để đạt hiệu quả tối đa.
• Phẫu thuật đục thủy tinh thể: Đục thủy tinh thể một bên mắt sẽ làm cho thị lực một bên mắt suy giảm, lâu dần dẫn đến nhược thị. Phẫu thuật này có thể làm thay đổi cấu trúc mắt hoặc điều trị đục thủy tinh thể hiệu quả, mang lại hiệu quả điều trị nhược thị cao khi việc đeo kính, nhỏ thuốc hay che mắt không mang lại hiệu quả điều trị tốt.
• Thuốc nhỏ mắt: Đây là cách làm cho mắt khỏe hơn bị mờ tạm thời, từ đó bắt buộc não bộ phải dùng mắt yếu hơn để quan sát. 
• Phẫu thuật: Phẫu thuật xóa nhược thị rất ít xảy ra, bởi nó sẽ đi kèm với một vài rủi ro. Vì thế, các bác sĩ luôn cân nhắc lựa chọn cho bệnh nhân.

Trẻ em điều trị nhược thị cần mất khoảng vài tháng mới cảm nhận được hiệu quả rõ rệt. Dù bất kể là phương pháp điều trị nào đi chăng nữa, thì cha mẹ nên khuyến khích trẻ phải kết hợp với việc luyện tập thường xuyên và duy trì lối sống lành mạnh, ngủ nghỉ hợp lý bổ sung chế độ ăn uống đủ chất để hỗ trợ quá trình hồi phục diễn ra tốt hơn.

Khám mắt định kỳ lá cách tầm soát sớm các vấn để hay bệnh lý về mắt, trong đó có cả nhược thị. Hy vọng qua bài viết này Patrick Eyewear sẽ giúp các bạn có thêm nhiều kiến thức và kinh nghiệm chăm sóc mắt sáng khỏe hơn mỗi ngày nhé!